Jak przez cały rok dbać o murawę na boisku piłkarskim? - Zabiegi i nawożenie
W praktyce zabiegi zawsze należy dostosować do aktualnych warunków pogodowych oraz rzeczywistego stanu murawy i gleby.
A. ZABIEGI PIELĘGNACYJNE – KROK PO KROKU W CIĄGU ROKU
STYCZEŃ
Monitoring stanu murawy
Sprawdzenie, czy woda nie zalega na powierzchni boiska (ryzyko zalodzenia i powstania pleśni śniegowej).
W razie łagodnej zimy (brak pokrywy śnieżnej) delikatne grabienie/„przeczesywanie” murawy, aby usunąć drobne zanieczyszczenia i ograniczyć rozwój chorób grzybowych.
Ochrona murawy
Unikać zbędnego wchodzenia na murawę przy silnym mrozie lub odwilży (znaczące ryzyko uszkodzenia darni).
LUTY
Kontynuacja monitoringu i ochrony
W przypadku wystąpienia pleśni śniegowej (szarobiałe, watowate naloty), konieczne może być zastosowanie fungicydów interwencyjnych (zgodnie z lokalnymi zaleceniami).
Usuwanie nadmiaru śniegu lub lodu, jeśli zagraża rozwojowi chorób lub powoduje zalania.
Przygotowanie do wiosny
Sprawdzenie sprawności systemów nawadniających, kosiarek i innych maszyn.
MARZEC
Wertykulacja (dethatching)
Usunięcie filcu i martwych części roślin. Ułatwia przenikanie wody, powietrza i składników pokarmowych do strefy korzeniowej.
Aeracja (napowietrzanie)
Głębokie napowietrzanie (szpilkowe bądź rdzeniowe) poprawia strukturę gleby, wspomaga rozwój korzeni.
Topdressing (piaskowanie)
Wypełnienie otworów po aeracji mieszanką piasku i ewentualnie torfu lub materiału o odpowiedniej strukturze, celem wyrównania i poprawy drenażu.
Pierwsze intensywniejsze nawożenie azotowe
Wspomaga wiosenne ruszenie wegetacji (szczegóły w tabeli nawożenia poniżej).
Koszenie
Zazwyczaj pierwsze koszenie, gdy trawa osiąga ok. 2–3 cm wyższy poziom niż standardowa wysokość docelowa (dla boiska piłkarskiego zwykle 2,5–3,5 cm).
KWIECIEŃ
Regeneracja
Kontynuacja zabiegów regeneracyjnych – ewentualne dosiewy w miejscach przetartych.
Nawożenie
Dalsze zasilanie azotem w połączeniu ze zbilansowanym podawaniem fosforu (P) i potasu (K), aby wzmocnić system korzeniowy i utrzymać intensywną zieleń.
Ochrona chemiczna (wedle potrzeb)
Możliwe stosowanie herbicydów selektywnych przeciw chwastom dwuliściennym, jeśli pojawią się większe ich skupiska.
MAJ
Częste koszenie
Okres szybkiego wzrostu trawy – kosimy nawet 2–3 razy w tygodniu, aby utrzymać odpowiednią wysokość i pobudzić krzewienie.
Intensywne nawożenie
Wzmożone dawki azotu, ale także podawanie mikroelementów (Fe, Mg, Mn itd.), aby utrzymać intensywną zieleń.
Nawadnianie
Regularna kontrola wilgotności gleby, dostosowanie ilości wody do warunków pogodowych (unikanie zarówno przesuszenia, jak i zalania).
CZERWIEC
Koszenie i dalsze nawadnianie
Regularne koszenie (1–2 razy w tygodniu), zależne od tempa wzrostu trawy.
Monitorowanie wilgotności gleby – dostosowanie ilości wody w zależności od temperatury i opadów.
Nawożenie
Kontynuacja podawania azotu w dawkach podtrzymujących wzrost.
W razie potrzeby stosowanie nawozów dolistnych z mikroelementami.
LIPIEC
Kontrola i ochrona przed suszą
W upalne dni regularne podlewanie w godzinach porannych lub wieczornych.
Regeneracja
Naprawa uszkodzonych miejsc murawy – ewentualne dosiewy lub piaskowanie.
Ochrona chemiczna
Jeśli pojawią się szkodniki lub choroby grzybowe, należy rozważyć interwencyjne zabiegi ochrony roślin.
SIERPIEŃ
Przygotowanie do jesieni
Zmniejszenie intensywności nawożenia azotowego.
Wprowadzenie nawozów potasowych, aby poprawić odporność na choroby i przygotować murawę na chłodniejsze miesiące.
Wertykulacja
W miarę potrzeby usunięcie nadmiaru filcu, szczególnie po intensywnym użytkowaniu.
WRZESIEŃ
Aeracja
Napowietrzanie gleby celem poprawy jej struktury i wspomagania systemu korzeniowego.
Nawożenie potasowe i fosforowe
Wzmocnienie trawy przed sezonem zimowym poprzez nawozy bogate w potas i fosfor.
Kontrola chorób i chwastów
W razie potrzeby selektywne stosowanie środków ochrony roślin.
PAŹDZIERNIK
Wertykulacja
Usuwanie filcu i martwych resztek roślinnych, wspomaganie przenikania wody i nawozów do gleby.
Ostatnie koszenie
Redukcja wysokości trawy, ale nie zbyt krótko, aby chronić murawę przed mrozem (około 4 cm).
Piaskowanie
Topdressing w celu wyrównania powierzchni i poprawy drenażu.
LISTOPAD
Przygotowanie do zimy
Usunięcie liści i zalegających resztek organicznych z powierzchni murawy.
Nawożenie zimowe
Ostatnia dawka nawozów o wysokiej zawartości potasu, by zwiększyć odporność trawy na mróz.
Aeracja powierzchniowa
Płytkie napowietrzenie gleby, by zapobiec stagnacji wody.
GRUDZIEŃ
Monitoring stanu murawy
Kontrola gleby pod kątem zalegania wody lub lodu.
Ochrona przed zalodzeniem
W miarę możliwości eliminacja miejsc, gdzie może gromadzić się lód, aby uniknąć uszkodzeń darni.
B. PLAN NAWOZOWY (MAKRO- I MIKROELEMENTY)
Poniższe dawki są orientacyjne, przy założeniu, że gleba ma pH w przedziale 5,5–6,5 i średni poziom zasobności w składniki pokarmowe. W praktyce najlepiej bazować na wynikach analizy gleby oraz obserwacjach kondycji trawy. Wszystkie wartości podano w kg składnika/ha (nie mylić z kg produktu nawozowego/ha).
Roczne zapotrzebowanie (orientacyjne):
Azot (N): 200–220 kg/ha
Fosfor (P₂O₅): 40–60 kg/ha
Potas (K₂O): 150–180 kg/ha
Magnez (MgO): 15–25 kg/ha
Siarka (S): 10–20 kg/ha
Mikroelementy: Fe, Mn, Zn, Cu, B, Mo
PODSUMOWANIE
Regularność zabiegów
Koszenie (w okresie silnego wzrostu nawet 2–3 razy w tygodniu), aeracja i wertykulacja co najmniej 2 razy w roku (wiosna/jesień), topdressing po aeracji.
Zrównoważone nawożenie
Całorocznie dążymy do podania: 200–220 kg N/ha, 40–60 kg P₂O₅/ha, 150–180 kg K₂O/ha. Mikroelementy w dawkach dostosowanych do zasobności gleby.
Nawadnianie
Dostosowane do warunków pogodowych i wymagań trawy.
Ochrona fitosanitarna
Kontrola chorób grzybowych i selektywne herbicydy.
Analiza gleby
Zaleca się przynajmniej raz w roku przeprowadzić badanie gleby.
Stosując powyższy harmonogram oraz plan nawozowy, można utrzymać murawę w doskonałej kondycji przez cały sezon – z dużą odpornością na intensywne użytkowanie oraz atrakcyjnym, soczystym wybarwieniem.